Zoeken

‘Tijdens het schilderen viel zomaar ineens mijn arm naar beneden’, blikt Hendrik Jan Bruggink terug op het moment dat zich voor het eerst een symptoom van zijn ziekte openbaarde. Hij was zittend op een steiger aan het werk bij een winkelpand in Zutphen. ‘Plotseling voelde ik al mijn krachten wegvloeien, als een fietsband die leegloopt. Ik viel zo van de steiger op de stoep. Daar lag ik dan.‘

Even later lukt het Bruggink om op handen en knieën naar binnen te kruipen. Hij aarzelt geen moment en belt zijn baas, om te vertellen dat hij naar de dokter zal gaan. ‘En weet je wat nu het gekke was? Precies op dat moment kwam een collega binnen, met in zijn handen een blaadje van de bond. Hij zei: Henk, er staat een interessant verhaal in over OPS, dat moet je eens lezen. Toen ik dat eenmaal gelezen had, dacht ik: als het dát maar niet is.’

Na een doorverwijzing naar het Solvent Team in Amsterdam krijgt Bruggink het nieuws dat hij wel d egelijk OPS (CSE) heeft. Het is 1999 en hij is dan nog maar 53. ‘Je kunt je vak niet meeruitvoeren, werd mij verteld. Wat zou je ervan vinden als je met vervroegd pensioen zou gaan? Dat was best even slikken, maar ik had gewoon geen keus. Als ik door was gegaan met mijn werk, dan was ik er nu misschien niet meer geweest.’

Bruggink begint als schilder op zijn zeventiende en werkt veel met synthetische verf. Tijdens zijn werk zijn de ruimtes vaak slecht geventileerd. Eén project kan hij zich nog goed herinneren. ‘In een nieuw kantoor was een zwevende houten vloer geplaatst. Daar moesten we de betonvloer en muren schilderen met twee-componentenverf, echt puur vergif. Regelmatig haalden we er een vloerplaat uit zodat we even naar lucht konden happen. Op maandag trok ik een schone overall aan, op vrijdag kon ik er zo uitkruipen. Dat ding was door de verf zo hard geworden, die bleef vanzelf rechtop staan.’

Als de schoondochter van Bruggink hoort van de regeling voor werknemers met CSE, maakt ze de aanvraag voor hem in orde. ‘Die regeling is er wel wat laat gekomen’, zegt hij. ‘Want door de arbeidsongeschiktheid ga je er financieel toch behoorlijk op achteruit. Maar het OPS-loket heeft alle medewerking verleend en alles vlot geregeld, mede dankzij het feit dat ik alle papieren van mijn diagnose netjes had bewaard.’

Bruggink is vaak vergeetachtig en ook snel moe. ‘Na tien minuten inspanning vloeien al mijn krachten weg. In het begin had ik daar moeite mee, maar ik heb ermee leren leven. Ik ben gewoon blij dat ik er nog ben. Ook ben ik echt héél blij dat ik destijds niet heb gewacht, maar meteen actie heb ondernomen. Het klinkt gek, maar mijn val van die steiger is ergens ook mijn geluk geweest.’

Longkanker door asbest

Allergisch beroepsastma

Rapportage: overzicht van ernstige stoffengerelateerde beroepsziekten
Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) publiceert 13 juli 2022 een voorlopig overzicht van ernstige stoffengerelateerde beroepsziekten.
Dit overzicht is in overleg en samenwerking met de andere kernpartijen die participeren in het Landelijk Expertise Centrum Stoffengerelateerde Beroepsziekten (Lexces) en in opdracht van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) tot stand gekomen. Deze rapportage bevat een overzicht, classificatie en afwegingskader ernstige stoffengerelateerde beroepsziekten. Het overzicht heeft op dit moment een voorlopig karakter en is dynamisch. Het overzicht van ernstige stoffengerelateerde beroepsziekten vindt u hier.

Rapportage: protocollen en inrichten deskundigenpanels
Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) publiceert op 2 december 2022:

• Een lijst met ernstige beroepsziekten die als eerste uitgewerkt zullen worden voor aanvang van de Regeling TSB;
• Een voorstel van de eerste panels van deskundigen voor de uitvoering van de TSB. Als onderdeel hiervan: het opleveren van een geactualiseerd generiek afwegingskader voor het op individueel niveau diagnosticeren van stoffengerelateerde beroepsziekten;
• Protocollen per beroepsziekte op de lijst van ernstige stoffengerelateerde beroepsziekten voor de uitvoering van de TSB.
• Blootstellingsbeoordeling bij longkanker door asbest, gebaseerd op een Job-exposure matrix (het SYNERGY, SYN-JEM project).

De opdracht van het Ministerie van SZW is uitgevoerd in samenwerking met de kernpartijen die participeren in het Lexces: het NCvB, de Polikliniek Mens en Arbeid (PMA), het IRAS, het Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen (NKAL), en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
De eindrapportage van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten kunt u hier lezen.

Persbericht 28 april 2023: 250 tegemoetkomingen aangevraagd voor beroepsziekte
Persbericht 5 januari 2023: Per 1 januari: Financiële tegemoetkoming voor slachtoffers beroepsziekten

Wanneer u zich aanmeldt voor de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) volgen er vier stappen. Deze vier stappen worden hieronder toegelicht.

STAP 1. Lezen, ondertekenen en opsturen van de formulieren

Nadat u zich via onze website heeft aangemeld, nemen wij altijd telefonisch contact met u op. De ISBG-medewerker geeft u een uitleg over de procedure en neemt uw aanmelding met u door. Als blijkt dat het doorzetten van de procedure zinvol is, ontvangt u van ons de aanvraagset. Deze bestaat uit een folder, retourenvelop en vier formulieren:

• het SVB-aanvraagformulier

• de medische machtiging

• de toestemmingsverklaring

• het gegevensformulier

Lees de formulieren goed door, vul ze in en onderteken ze alle vier. Het is belangrijk dat u alle vier de formulieren tegelijk aan ons terugstuurt. Als er nog één ontbreekt kunnen we niet verder in de procedure. Als u nog vragen heeft kunt u de ISBG-behandelaar van uw aanvraag bellen.

STAP 2. Onderzoek arbeidsverleden en blootstelling

De ISBG-medewerker neemt contact met u op om een afspraak te maken voor een gesprek. Doel van dit gesprek is om uw gehele arbeidsverleden in kaart te brengen en alle werksituaties te bespreken waarbij u mogelijk in aanraking bent gekomen met gevaarlijke stoffen. Dit gesprek vindt plaats bij u thuis en duurt ongeveer anderhalf uur.

Voorbereiding huisbezoek
Bereid u zo goed mogelijk voor op dit gesprek. Ga na hoe, wanneer en bij welke werkgever u in aanraking bent gekomen met gevaarlijke stoffen. Noteer de jaartallen op papier. Misschien heeft u nog een CV uit die tijd. Dit kan uw geheugen helpen.

Ook is het van belang om alvast op zoek te gaan naar zo veel mogelijk bewijs. Onze medewerker kan hiervan tijdens het huisbezoek foto’s nemen. Denk aan oude papieren van uw werk zoals uw arbeidscontract, overeenkomst tot opdracht, getuigschrift of loonstrookjes. En misschien heeft u zelfs nog wel foto’s, een personeelskrantje of een andere herinnering zoals een speldje of een horloge.

Huisbezoek
Het gesprek tijdens het huisbezoek begint bij uw eerste baan of opdracht. Dan wordt de volgende baan of opdracht besproken. Tot aan uw huidige werk of het moment dat u bent gestopt met werken. Bij elke functie van uw loopbaan vragen we u of u zelf met een gevaarlijke stof heeft gewerkt of daarmee in aanraking bent geweest omdat anderen in uw werkomgeving hiermee werkten. Ook zal de ISBG-medewerker u vragen hoe vaak dat gebeurde en hoe intensief deze blootstelling is geweest.

Na het huisbezoek
De ISBG-medewerker verzamelt alle informatie uit het gesprek en maakt hier een zogenaamd Rapport blootstelling door arbeid van, waarna u dit ontvangt. Kunt u zich vinden in de inhoud van het rapport? Dan hoeft u niets te doen. Wilt u iets veranderen of heeft u een aanvulling op het rapport? Neem dan binnen vijf dagen na ontvangst contact op met de behandelaar van uw aanvraag.

STAP 3. Het oordeel van het deskundigenpanel

In deze stap vragen wij de diagnose en andere noodzakelijk medische informatie over u op. Het panel van deskundigen van Lexces beoordeelt de medische informatie samen met het Rapport blootstelling door arbeid. Lexces is het landelijk expertisecentrum stoffengerelateerde beroepsziekten. Lexces bundelt kennis en expertise op het gebied van gevaarlijke stoffen en gezondheidsrisico’s voor werkenden.

STAP 4. Het advies

In deze stap vragen wij de diagnose en andere noodzakelijk medische informatie over u op bij de arts(en) voor wie u een medische machtiging heeft afgegeven.

Het deskundigenpanel van Lexces beoordeelt deze informatie samen met het Rapport blootstelling door arbeid. Het deskundigenpanel oordeelt of er sprake is van een beroepsziekte volgens de voorwaarden van de Regeling TSB.

Lexces is het landelijk expertisecentrum stoffengerelateerde beroepsziekten. Lexces bundelt kennis en expertise op het gebied van gevaarlijke stoffen en gezondheidsrisico’s voor werkenden.

Tegemoetkoming en nabestaanden
U moet zich bij leven aanmelden bij het ISBG om recht te hebben op een tegemoetkoming. Bij overlijden na aanmelding hebben uw nabestaanden mogelijk recht op de tegemoetkoming. In dit geval dienen uw nabestaanden het SVB-aanvraagformulier binnen zes weken terug te sturen nadat wij deze ter ondertekening hebben toegezonden.

Contact
Heeft u een vraag of heeft u hulp nodig bij het invullen van de formulieren? Of wilt u misschien toch niet doorgaan met uw aanvraag? Neem dan contact op met de behandelaar van uw aanvraag.

Wanneer u zich aanmeldt voor de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) volgen er vier stappen. Deze vier stappen worden hieronder toegelicht.

STAP 1. Lezen, ondertekenen en opsturen van de formulieren

Nadat u zich via onze website heeft aangemeld, nemen wij altijd telefonisch contact met u op. De ISBG-medewerker geeft u een uitleg over de procedure en neemt uw aanmelding met u door. Als blijkt dat het doorzetten van de procedure zinvol is, ontvangt u van ons de aanvraagset. Deze bestaat uit een folder, retourenvelop en vier formulieren:

• het SVB-aanvraagformulier

• de medische machtiging

• de toestemmingsverklaring

• het gegevensformulier

Lees de formulieren goed door, vul ze in en onderteken ze alle vier. Het is belangrijk dat u alle vier de formulieren tegelijk aan ons terugstuurt. Als er nog één ontbreekt kunnen we niet verder in de procedure. Als u nog vragen heeft kunt u de ISBG-behandelaar van uw aanvraag bellen.

STAP 2. Onderzoek arbeidsverleden en blootstelling

De ISBG-medewerker neemt contact met u op om een afspraak te maken voor een gesprek. Doel van dit gesprek is om uw gehele arbeidsverleden in kaart te brengen en alle werksituaties te bespreken waarbij u mogelijk in aanraking bent gekomen met gevaarlijke stoffen. Dit gesprek vindt plaats bij u thuis en duurt ongeveer anderhalf uur.

Voorbereiding huisbezoek
Bereid u zo goed mogelijk voor op dit gesprek. Ga na hoe, wanneer en bij welke werkgever u in aanraking bent gekomen met gevaarlijke stoffen. Noteer de jaartallen op papier. Misschien heeft u nog een CV uit die tijd. Dit kan uw geheugen helpen.

Ook is het van belang om alvast op zoek te gaan naar zo veel mogelijk bewijs. Onze medewerker kan hiervan tijdens het huisbezoek foto’s nemen. Denk aan oude papieren van uw werk zoals uw arbeidscontract, overeenkomst tot opdracht, getuigschrift of loonstrookjes. En misschien heeft u zelfs nog wel foto’s, een personeelskrantje of een andere herinnering zoals een speldje of een horloge.

Huisbezoek
Het gesprek tijdens het huisbezoek begint bij uw eerste baan of opdracht. Dan wordt de volgende baan of opdracht besproken. Tot aan uw huidige werk of het moment dat u bent gestopt met werken. Bij elke functie van uw loopbaan vragen we u of u zelf met een gevaarlijke stof heeft gewerkt of daarmee in aanraking bent geweest omdat anderen in uw werkomgeving hiermee werkten. Ook zal de ISBG-medewerker u vragen hoe vaak dat gebeurde en hoe intensief deze blootstelling is geweest.

Na het huisbezoek
De ISBG-medewerker verzamelt alle informatie uit het gesprek en maakt hier een zogenaamd Rapport blootstelling door arbeid van, waarna u dit ontvangt. Kunt u zich vinden in de inhoud van het rapport? Dan hoeft u niets te doen. Wilt u iets veranderen of heeft u een aanvulling op het rapport? Neem dan binnen vijf dagen na ontvangst contact op met de behandelaar van uw aanvraag.

STAP 3. Het oordeel van het deskundigenpanel

In deze stap vragen wij de diagnose en andere noodzakelijk medische informatie over u op bij de arts(en) voor wie u een medische machtiging heeft afgegeven.

Het deskundigenpanel van Lexces beoordeelt deze informatie samen met het Rapport blootstelling door arbeid. Het deskundigenpanel oordeelt of er sprake is van een beroepsziekte volgens de voorwaarden van de Regeling TSB.

Lexces is het landelijk expertisecentrum stoffengerelateerde beroepsziekten. Lexces bundelt kennis en expertise op het gebied van gevaarlijke stoffen en gezondheidsrisico’s voor werkenden.

STAP 4. Het advies

Tot slot adviseren wij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) over uw recht op de tegemoetkoming. Dit doen wij op basis van alle informatie die u ons gegeven heeft en het oordeel van het deskundigenpanel. De SVB is de organisatie die namens de overheid verantwoordelijk is voor de uitbetaling van de tegemoetkoming.

Tegemoetkoming en nabestaanden
U moet zich bij leven aanmelden bij het ISBG om recht te hebben op een tegemoetkoming. Bij overlijden na aanmelding hebben uw nabestaanden mogelijk recht op de tegemoetkoming. In dit geval dienen uw nabestaanden het SVB-aanvraagformulier binnen zes weken terug te sturen nadat wij deze ter ondertekening hebben toegezonden.

Contact
Heeft u een vraag of heeft u hulp nodig bij het invullen van de formulieren? Of wilt u misschien toch niet doorgaan met uw aanvraag? Neem dan contact op met de behandelaar van uw aanvraag.

Voor de uitvoering van de regeling TSB werkt het ISBG samen met andere organisaties:

Lexces

Lexces is het landelijk expertisecentrum stoffengerelateerde beroepsziekten. Lexces draagt leden aan voor de samenstelling van het Deskundigenpanel. Het panel beoordeelt voor elke aanvraag op basis van medische gegevens of er sprake is van een beroepsziekte conform de regeling. Bureau Lexces ondersteunt het Deskundigenpanel. De Adviescommissie Lijst Beroepsziekten adviseert de minister van SZW over de lijst van erkende beroepsziekten en stelt het protocol op voor de diagnose van de beroepsziekte.

Sociale Verzekeringsbank

De Sociale Verzekeringsbank (SVB) is uitvoerder op het gebied van Sociale Zekerheid en voert voor de overheid onder meer de AOW en kinderbijslag uit. In het kader van de Regeling TSB neemt de SVB het besluit over de tegemoetkoming op basis van het advies van het ISBG en verricht de uitbetaling van de tegemoetkoming. Als u het niet eens bent met het besluit over de tegemoetkoming kunt u bij de SVB bezwaar aan te tekenen.

Instituut Asbestslachtoffers

Het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) is in 1999 opgericht door centrale werkgevers- en werknemersorganisaties, het Verbond van Verzekeraars, het Comité Asbestslachtoffers en de rijksoverheid om de juridische lijdensweg van asbestslachtoffers te bekorten. Asbestslachtoffers met de ziekte maligne mesothelioom en asbestose dienen zich aan te melden bij het IAS. Vanwege de vele raakvlakken vindt er structureel over en weer personele uitwisseling plaats tussen het IAS en het ISBG.

Om een tegemoetkoming te ontvangen is het nodig dat u zich aanmeldt bij het ISBG. Het ISBG doet vervolgens onderzoek naar onder meer uw arbeidsverleden en vraagt medische gegevens op. Alle verzamelde gegevens worden voor een zorgvuldige beoordeling voorgelegd aan de organisaties die bij het uitvoeren van de regeling zijn betrokken. Zo worden medische gegevens beoordeeld door een deskundigenpanel. Dit panel wordt ondersteund door Lexces. De uitkomst van het onderzoek leidt tot een positief of negatief advies aan de Sociale Verzekeringsbank (SVB).

Gedetailleerde informatie over de verschillende stappen in de behandeling van een aanvraag, vindt u bij ‘De behandeling van uw aanvraag in vier stappen’ bij de verschillende beroepsziekten op deze website.

Wilt u weten welke organisaties betrokken zijn bij de uitvoering van de regeling TSB? Ga dan naar de pagina over Samenwerking op deze website.

Elk jaar overlijden ruim vierduizend mensen door ongezond en onveilig werk. Vaak door blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Slachtoffers die ziek zijn geworden door blootstelling aan gevaarlijke stoffen hebben naast (vaak permanente) gezondheidsschade ook problemen met het verhalen van deze schade. Een beroepsziekteclaim is complex en duurt lang: gemiddeld ruim vier jaar en soms zelfs tien jaar of meer. Slachtoffers zijn vaak ook veel geld kwijt aan juridische en andere kosten. Kosten die bij erkenning niet altijd volledig vergoed worden.

De regeling TSB vormt een blijk van erkenning en teken van betrokkenheid van de samenleving bij het leed van slachtoffers met een beroepsziekte. De regeling dient snel en onbureaucratisch te worden uitgevoerd.

De regeling komt niet in de plaats van een juridische procedure van het slachtoffer tegen de (voormalige) werkgever of opdrachtgever. Naast het aanvragen van een tegemoetkoming kan een slachtoffer een juridische procedure beginnen voor een schadevergoeding. Wanneer het slachtoffer een schadevergoeding ontvangt moet de tegemoetkoming worden terugbetaald.

De regeling TSB beoogt een permanente voorziening te zijn voor de meeste slachtoffers met een beroepsziekte door gevaarlijke stoffen op het werk. Op dit moment geldt de regeling slechts voor een beperkt aantal beroepsziekten. Er is besloten tot een gefaseerde invoering va de regeling om te garanderen dat aanvragen snel en onbureaucratisch kunnen worden afgehandeld én omdat nog lang niet voor alle beroepsziekten door gevaarlijke stoffen een eenduidige diagnose kan worden gesteld.

Wanneer u een beroepsziekte heeft die niet op de lijst staat kunt u dus nog geen aanvraag indienen voor een tegemoetkoming. Evenmin is het mogelijk om een ‘voor-aanvraag’ te doen. Wij raden u aan via uw vakbond, uw patiëntenorganisatie of uw behandelend arts goed de berichtgeving te volgen.

Wie voldoet  aan de volgende voorwaarden kan in aanmerking komen voor een tegemoetkoming:

• U heeft een beroepsziekte die genoemd wordt in de TSB-regeling (longkanker door asbest, allergisch beroepsastma of CSE/schildersziekte). Deze diagnose wordt bevestigd door het medisch panel. Het panel wordt ondersteund door Lexces.
• Uw beroepsziekte is ontstaan door blootstelling aan gevaarlijke stoffen op (het Europese gedeelte van het) Nederlands grondgebied.
• Uw beroepsziekte is ontstaan door arbeid waarop Nederlands recht van toepassing was.
• U heeft voor deze beroepsziekte geen vergoeding van uw werkgever of opdrachtgever ontvangen. Wanneer u wel een vergoeding van uw werkgever of opdrachtgever heeft ontvangen die minder is dan het bedrag van de tegemoetkoming volgens de TSB-regeling, dan heeft u recht op het verschil tussen beide bedragen.
• U heeft geen tegemoetkoming ontvangen van de overheid voor een andere beroepsziekte. Dat is het geval wanneer u een tegemoetkoming heeft ontvangen volgens de TSB-regeling voor een andere beroepsziekte of wanneer u een tegemoetkoming ontving volgens de TAS-, de TNS- of de CSE-regeling. De TAS- en TNS-regeling zijn regelingen voor asbestslachtoffers met de ziekten maligne mesothelioom en asbestose. De CSE-regeling geldt voor mensen met de schildersziekte.
• U heeft de aanvraag voor de tegemoetkoming zelf ondertekend. Mocht u onverhoopt komen te overlijden voordat de ondertekende aanvraag naar de SVB is gestuurd, dan hebben uw nabestaanden beperkte tijd om dit alsnog in uw plaats te doen. Deze termijn bedraagt zes weken nadat het ISBG deze ter ondertekening heeft toegestuurd.
• Nabestaanden die recht hebben op de tegemoetkoming zijn volgens de regeling in aflopende volgorde:
  • de langstlevende der echtgenoten
  • de minderjarige kinderen
  • personen met wie de overledene in gezinsverband leefde
  • andere erfgenamen, waarbij een verklaring van erfrecht dient te worden overlegd.

De volledige tekst van de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) is te vinden via de volgende link.