Longkanker door silica

Bent u (zorg)professional op het gebied van longkanker? Dan kan het zijn dat er bij u patiënten komen die gewerkt hebben met respirabel kristallijn silica (kwartsstof). Deze patiënten komen mogelijk in aanmerking voor de Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) van ruim € 25.000.

Deze regeling is er voor mensen die ziek zijn geworden door blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk. Patiënten met een diagnose longkanker en die voldoen aan de overige voorwaarden, kunnen een eenmalige financiële tegemoetkoming van de overheid krijgen. De TSB-regeling geeft daarmee erkenning aan het verlies van gezonde levensjaren.  

Uw rol is cruciaal

Als zorgprofessional heeft u een belangrijke rol bij het diagnosticeren en behandelen van mensen die in hun werk zijn blootgesteld aan gevaarlijke stoffen en daardoor ziek zijn geworden. Daarnaast kunt u patiënten met longkanker door silica attenderen op de TSB-regeling. Wellicht komen zij in aanmerking voor de tegemoetkoming. We lichten hieronder de regeling en de belangrijkste criteria toe.

Hoe werkt de TSB-regeling?

Slachtoffers van longkanker door silica (volledig: respirabel kristallijn silica, waaronder kwartsstof) kunnen zich aanmelden voor een tegemoetkoming via het ISBG (Instituut Slachtoffers Beroepsziekten door Gevaarlijke stoffen). Het ISBG helpt de aanvrager bij zijn aanvraag en beantwoordt vragen. Het ISBG werkt samen met Lexces. Een onafhankelijk deskundigenpanel van Lexces beoordeelt aan de hand van de voorwaarden of het aannemelijk is dat de aanvrager ziek is geworden door het werken met de gevaarlijke stof. Als inderdaad blijkt dat de patiënt ziek geworden is door het werken met gevaarlijke stoffen en aan de verdere criteria voldoet, dan keert de Sociale Verzekeringsbank (SVB) de tegemoetkoming uit aan de aanvrager. Deze dienstverlening is kosteloos. U leest hier meer over de TSB-regeling.

Diagnose longkanker door silica TSB-regeling

Voor het vaststellen van de diagnose van longkanker door silica in de TSB-regeling heeft Lexces een protocol opgesteld.

Met toestemming van de patiënt wordt een schriftelijke bevestiging opgevraagd van de medisch specialist met een beschrijving van de inhoudelijke bevindingen en de conclusies van onderstaande onderzoeken:

1. Beeldvormend onderzoek, waaronder in ieder geval een CT-scan van de thorax en bovenbuik, voor het vaststellen van de locatie en grootte van de tumor, de uitbreiding van de tumor, zoals ingroei in omliggende weefsels, van vergrote lymfeklieren en van uitzaaiingen buiten de thorax.
2. Pathologisch onderzoek van cellen of weefsel om te bevestigen dat het een primair longcarcinoom is (en geen uitzaaiing van een ander carcinoom).

Op basis van de hierboven aangeleverde medische informatie oordeelt het deskundigenpanel, bestaande uit een longarts, bedrijfsarts en arbeidshygiënist of de diagnose primair longkanker kan worden bevestigd.

Arbeidsverleden

Het ISBG vraagt het arbeidsverleden van de patiënt uit om op basis daarvan de totale blootstelling aan silica over het werkzame leven te berekenen. In de uitvraag wordt specifieke informatie opgevraagd over functies en taken die de aanvrager gedurende het werkzame leven heeft uitgevoerd, de jaren dat deze functies zijn uitgevoerd en de tijdsduur per week, de werkplekomstandigheden en of het arbeid in Nederland betrof. Ook wordt gevraagd naar de aanwezigheid van aanvullende informatie, zoals een risico-inventarisatie en -evaluatie of meetrapporten, die voor de beoordeling gebruikt kan worden.

Causaliteit longkanker door silica

De uiteindelijke beoordeling of er sprake is van longkanker door silica vindt plaats op basis van een combinatie van het medisch onderzoek én de berekende totale blootstelling aan respirabel kristallijn silica. Het is niet mogelijk om met medisch onderzoek  vast te stellen of longkanker specifiek is veroorzaakt door blootstelling aan silica. Om die reden is een drempelwaarde voor de blootstelling aan silica vastgesteld. Wanneer de blootstelling aan silica hoger is dan deze drempelwaarde, dan is het voldoende aannemelijk dat de longkanker is veroorzaakt door blootstelling aan respirabel kristallijn silica.

Mogelijke andere oorzaken

Indien de aanvrager niet voldoet aan de minimale blootstellingseis voor respirabel kristallijn silica kan het Deskundigenpanel op basis van het protocol voor longkanker door asbest nagaan of het aannemelijk is dat daar wellicht sprake van is.

De mogelijke bijdrage van andere stoffen die longkanker kunnen veroorzaken, zoals roken of blootstelling aan andere kankerverwekkende stoffen, wordt hierbij niet meegewogen. Naarmate de aanvrager in het verleden langduriger en intensiever met silica heeft gewerkt, is de waarschijnlijkheid groter dat hij of zij longkanker door silica heeft. Soms kan er sprake zijn van een bepaalde latentietijd voordat kanker optreedt. Deze latentietijd is op populatieniveau beschreven, maar is op individueel niveau niet vast te stellen. In het kader van de TSB wordt de latentietijd daarom niet meegewogen.